اسید استیک (Acetic Acid) واسید سیتریک (Citric Acid) هر دو اسیدهای آلی هستند که در صنایع مختلف و مصارف خانگی کاربرد دارند. با وجود شباهتهایی از جمله اسیدی بودن و استفاده در مواد غذایی، تفاوتهای قابل توجهی در ساختار شیمیایی، منبع، خواص و کاربردهای آنها وجود دارد.
1. ساختار شیمیایی
اسید استیک:
فرمول شیمیایی: CH3COOHCH_3COOHCH3COOH
ساختار: یک اسید کربوکسیلیک ساده با یک گروه کربوکسیل (-COOH) متصل به یک گروه متیل (-CH₃).
اسید سیتریک:
فرمول شیمیایی: C6H8O7C_6H_8O_7C6H8O7
ساختار: یک اسید کربوکسیلیک چندعاملی با سه گروه کربوکسیل (-COOH) و یک گروه هیدروکسیل (-OH).
2. منبع تولید
اسید استیک:
منبع طبیعی: در سرکه طبیعی یافت میشود (حاوی 4-8% اسید استیک).
منبع صنعتی: تولید از طریق تخمیر بیولوژیکی یا اکسیداسیون اتانول و متانول.
اسید سیتریک:
منبع طبیعی: در مرکباتی مانند لیمو و پرتقال یافت میشود.
منبع صنعتی: تولید از طریق تخمیر قندها با قارچ آسپرژیلوس نایجر (Aspergillus niger).
3. طعم و بو
اسید استیک:
طعم: تند و ترش.
بو: بوی تند و شبیه به سرکه.
اسید سیتریک:
طعم: ملایم و ترش (معمولاً خوشایند).
بو: بیبو.
4. خواص شیمیایی
اسید استیک:
قدرت اسیدی: pKa ≈ 4.76 (نسبتاً ضعیفتر از اسید سیتریک).
حلالیت: بهراحتی در آب و حلالهای آلی مانند اتانول حل میشود.
اسید سیتریک:
قدرت اسیدی: pKa₁ ≈ 3.14، pKa₂ ≈ 4.77، pKa₃ ≈ 6.39 (به دلیل سه گروه کربوکسیل، قویتر از اسید استیک).
حلالیت: به راحتی در آب حل میشود و محلول اسیدی ایجاد میکند.
5. کاربردها
اسید استیک:
صنایع غذایی:
بهعنوان نگهدارنده و تنظیمکننده اسیدیته.
در سرکه و ترشیها.
صنایع شیمیایی:
تولید پلاستیکها، استرها، و رزینها.
مصارف خانگی:
تمیزکننده و ضدعفونیکننده.
اسید سیتریک:
صنایع غذایی:
تنظیمکننده اسیدیته در نوشیدنیها، مرباها، و آبنباتها.
بهعنوان نگهدارنده طبیعی.
صنایع دارویی:
تنظیم pH داروها و مکملهای غذایی.
صنایع بهداشتی:
رسوبزدایی در شویندهها و محصولات آرایشی.
کشاورزی:
اصلاح اسیدیته خاک و جذب مواد مغذی. تفاوت در کاربردها
7. واکنشها
اسید استیک:
واکنش با بازها: تولید استاتها (مانند سدیم استات).
اولین دیدگاه را ثبت کنید