اسید بوریک چیست؟

اسید بوریک (Boric Acid) یک ترکیب شیمیایی با فرمول شیمیایی H3BO3H₃BO₃H3​BO3​ است. این ماده به شکل پودر سفید یا کریستالی بی‌رنگ وجود دارد و به دلیل خواص آنتی‌باکتریال، اسیدی ملایم و محلول در آب، کاربردهای گسترده‌ای در کشاورزی، صنایع شیمیایی، پزشکی، و مصارف خانگی دارد.

---

ویژگی‌های اسید بوریک

1. فرمول شیمیایی:
   H3BO3H₃BO₃H3​BO3​
2. جرم مولی:
   61.83 گرم بر مول.
3. حلالیت:
   در آب و الکل به‌خوبی حل می‌شود.
4. pH:
   محلول اسید بوریک در آب اسیدی ملایم با pH بین 5 تا 6 است.

---

روش تولید اسید بوریک

1. تولید صنعتی اسید بوریک:

اسید بوریک از واکنش بین بوراکس (سدیم تترا بورات) و اسید سولفوریک تولید می‌شود.

معادله واکنش:Na2B4O7+H2SO4+5H2O→4H3BO3+Na2SO4Na₂B₄O₇ + H₂SO₄ + 5H₂O → 4H₃BO₃ + Na₂SO₄Na2​B4​O7​+H2​SO4​+5H2​O→4H3​BO3​+Na2​SO4​

2. تولید از مواد معدنی بور:

با استفاده از مواد معدنی حاوی بور مانند کرنیت و بوراکس، اسید بوریک را می‌توان تولید کرد. این مواد در حضور اسیدهای معدنی مانند اسید کلریدریک یا اسید سولفوریک واکنش می‌دهند.

3. استخراج از آب‌های زیرزمینی:

در برخی مناطق، اسید بوریک مستقیماً از آب‌های زیرزمینی غنی از بور استخراج می‌شود.

---

روش تهیه اسید بوریک در آزمایشگاه

مواد لازم:

1. بوراکس (Na2B4O7Na₂B₄O₇Na2​B4​O7​)
2. اسید کلریدریک (HClHClHCl)
3. آب مقطر

مراحل:

1. مقداری بوراکس را در آب گرم حل کنید.
2. به‌تدریج اسید کلریدریک را به محلول اضافه کنید تا کریستال‌های اسید بوریک تشکیل شود.
3. کریستال‌های اسید بوریک را صاف کرده و خشک کنید.

---

نمک اسید بوریک در جدول

نمک‌های اسید بوریک شامل ترکیباتی هستند که در آن یون‌های هیدروژن اسید بوریک با فلزات یا یون‌های مثبت جایگزین می‌شوند.

• بوراکس (Na2B4O7Na₂B₄O₇Na2​B4​O7​):
  یکی از شناخته‌شده‌ترین نمک‌های اسید بوریک است که در صنایع شوینده و شیشه‌سازی کاربرد دارد.

---

اسید بوریک در آبکاری

اسید بوریک در فرایندهای آبکاری به‌عنوان تنظیم‌کننده pH استفاده می‌شود.

کاربردها در آبکاری:

1. تثبیت ولتاژ:
   به تثبیت ولتاژ و کیفیت پوشش فلزی کمک می‌کند.
2. تنظیم pH:
   اسید بوریک pH محلول آبکاری را در محدوده مناسب نگه می‌دارد.
3. بهبود چسبندگی:
   کیفیت چسبندگی پوشش فلزی به سطح را افزایش می‌دهد.

---

کاربرد اسید بوریک در لحیم‌کاری

در لحیم‌کاری، اسید بوریک به‌عنوان یک شار (Flux) استفاده می‌شود. این ماده به حذف اکسیدها از سطح فلز کمک می‌کند و باعث بهبود کیفیت لحیم‌کاری می‌شود.

نقش اسید بوریک:

1. تمیزکننده:
   اکسیدها و آلودگی‌ها را از سطح فلز حذف می‌کند.
2. بهبود جریان لحیم:
   لحیم بهتر به فلز می‌چسبد و اتصالات قوی‌تری ایجاد می‌شود.
3. محافظت از سطح:
   از تشکیل مجدد اکسیدها در حین لحیم‌کاری جلوگیری می‌کند.